Oxalaten: Een blik op hun rol in gezondheid en voeding

Oxalaten zijn natuurlijke verbindingen die in veel planten voorkomen. Ze zijn de zouten en esters van oxaalzuur, een organisch zuur dat in verschillende voedingsmiddelen wordt aangetroffen. Hoewel oxalaten vaak een normaal onderdeel van onze voeding zijn, kunnen ze in sommige gevallen gezondheidsproblemen veroorzaken. Dit artikel onderzoekt wat oxalaten zijn, hun rol in voeding en gezondheid, en hoe je hun inname kunt beheren.

Wat zijn Oxalaten?

Oxalaten zijn anionen die ontstaan wanneer oxaalzuur zijn protonen verliest. Ze komen van nature voor in veel planten, waaronder groenten, fruit, noten en zaden. Planten gebruiken oxalaten als een manier om calcium te binden, wat helpt bij het reguleren van hun interne calciumgehalte. Voor mensen kunnen oxalaten echter ook nadelen hebben.

Oxalaten in Voeding

Oxalaten komen voor in een breed scala aan voedingsmiddelen. Enkele van de rijkste bronnen zijn:

  • Groene bladgroenten zoals spinazie, rabarber en snijbiet.
  • Noten en zaden, met name amandelen en sesamzaad.
  • Bepaalde fruitsoorten, zoals bessen en kiwi.
  • Peulvruchten zoals bonen en sojabonen.
  • Cacao en chocolade.

Oxalaten en Gezondheid

Het belangrijkste gezondheidsprobleem dat met oxalaten wordt geassocieerd, is hun rol bij de vorming van nierstenen. Ongeveer 80% van de nierstenen zijn calciumoxalaatstenen. Wanneer oxalaten in de urine binden met calcium, kunnen ze kristallen vormen die zich ophopen tot stenen. Mensen die gevoelig zijn voor nierstenen wordt vaak aangeraden hun inname van oxalaatrijke voedingsmiddelen te beperken.

Daarnaast kunnen hoge oxalaatniveaus in het lichaam leiden tot het ophopingen en daarmee schade aan organen veroorzaken.

Sally Norton is een gezondheidsadviseur en auteur die bekend is geworden door haar werk over oxalaten. In haar boek "Toxic Superfoods" bespreekt ze de impact van oxalaten op de gezondheid en hoe ze vaak over het hoofd worden gezien als een oorzaak van verschillende gezondheidsproblemen. Hier zijn enkele belangrijke punten die zij in haar boek naar voren brengt:

  1. Oxalaten als 'Toxische Superfoods (giftige supervoeding)': Norton stelt dat veel voedingsmiddelen die als superfoods worden beschouwd, zoals spinazie, amandelen en cacao, hoge niveaus van oxalaten bevatten. Hoewel deze voedingsmiddelen rijk zijn aan voedingsstoffen, kunnen de hoge oxalaatgehaltes schadelijk zijn voor mensen.
  2. Gezondheidsproblemen: Ze legt uit dat oxalaten kunnen bijdragen aan een reeks gezondheidsproblemen, waaronder chronische pijn, vermoeidheid, en spijsverteringsproblemen. Ze benadrukt ook de rol van oxalaten bij de vorming van nierstenen.
  3. Symptomen van Oxalaatvergiftiging: Norton beschrijft symptomen die kunnen wijzen op een overmatige inname van oxalaten, zoals gewrichtspijn, huiduitslag, en problemen met de schildklier.
  4. Dieetadvies: Ze biedt richtlijnen voor het verminderen van oxalaatinname, zoals het beperken van de consumptie van oxalaatrijke voedingsmiddelen, het combineren van deze voedingsmiddelen met calciumrijke producten om de opname van oxalaten te verminderen, en het goed hydrateren om de uitscheiding van oxalaten te bevorderen.
  5. Persoonlijke Ervaringen en Onderzoek: Norton deelt ook persoonlijke ervaringen en verhalen van mensen die baat hebben gehad bij het verminderen van oxalaten in hun dieet. Ze ondersteunt haar adviezen met onderzoek en wetenschappelijke inzichten.

Het boek van Sally Norton heeft bijgedragen aan een bredere discussie over de rol van oxalaten in de voeding en hun impact op de gezondheid. Haar werk moedigt lezers aan om kritisch te kijken naar hun dieet en bewust te zijn van de mogelijke effecten van oxalaten, vooral als ze onverklaarbare gezondheidsproblemen ervaren.

Beheer van Oxalaatinname

Manieren om oxalaatophoping in je lichaam te beperken zijn:

  1. Hydratatie: Voldoende water drinken helpt om oxalaten uit de urine te spoelen, waardoor de kans op kristalvorming afneemt.
  2. Calciumrijke voeding: Het consumeren van calciumrijke voedingsmiddelen samen met oxalaatrijke voedingsmiddelen kan helpen om oxalaten in de darmen te binden, waardoor hun opname in het bloed wordt verminderd.
  3. Beperken van oxalaatrijke voedingsmiddelen: Voor mensen met nierstenen of andere symptomen van oxalaatvergiftiging is het goed om oxalaten in je voeding te beperken.
  4. Koken: Het koken van oxalaatrijke groenten kan het oxalaatgehalte verminderen, omdat oxalaten in het kookwater terechtkomen.

Oxalaten afvoeren

Iedereen heeft wel oxalaatophopingen in het lichaam. De een meer dan de ander, afhangend van wat je dieet is geweest tot nu toe. Als je een oxalaatarm dieet gaat volgen, of bijvoorbeeld het carnivoor dieet, gaat je lichaam deze oxalaten afvoeren. Als dit afvoeren te hard gaat, noemen we dat ‘oxalaat dumpen’. Lees op mijn blog meer over oxalaat dumpen en wat je kan doen als dit gebeurd.

Conclusie

Oxalaten zijn een natuurlijk onderdeel van veel plantaardig voeding en vormen voor de meeste mensen geen probleem. Echter, voor individuen die gevoelig zijn of gezondheidsproblemen hebben door oxalaatophoping in hun lichaam, kan het nuttig zijn om aandacht te besteden aan hun oxalaatinname.